… czyli 10 niezawodnych sposobów na rozpoznanie nowego i turysty

Koniec z mądrymi tekstami. Blabliblu to w końcu nie tylko polityka, praca i kurs franka szwajcarskiego. Korzenie bloga tkwią przecież w absurdalnym humorze emigranckim, tragikomicznych historyjkach nowej na rewirze i jej szwajcarskiego otoczenia. Z czasem nowa zdziadziała i teraz zamiast śmiechujków produkuje eseje o obronności. Świat schodzi na psy!

A propos kursu franka szwajcarskiego – ostatnio szwajcarska Polonia namiętnie wypłaca bilon, który planuje użyć na grillu u Kasi i Zbycha. Jak się nie da rozpalić, bo węgielki mokre, zawsze można podrzucić bloczek stówek. Pamięć okrągłych z zazdrości oczu znajomych ze studiów będzie potem osładzać piąte rano w oborze u szwajcarskiego rolnika przez kolejne sześć miesięcy. God save the grill!

Autorka Blabliblu też by z chęcią użyła takiej podpałki, ale zgubiła lupę. Bez lupy nic się nie da dojrzeć na koncie.

Bez wielkich wstępów: jak poznać świeżutkiego imigranta w Szwajcarii, jeszcze pachnącego polskim złotym, podwawelską oraz krwią i potem przelewanymi w niezliczonych internetowych bojach? Podaję 10 niezawodnych sposobów, choć nie twierdzę, że są jedyne, dlatego liczę na Wasze pomysły w komentarzach.

1) Przelicza

Gdy spotkasz kogoś w sklepie, kto wygląda jakby miał problemy trawienne: minę na ciężkie zatwardzenie, latające na boki źrenice i nienaturalnie czerwone policzki, nie zaczepiaj go pytaniem „czy wszystko w porządku”. To nie będzie fair. Pogubi rachunek!

-… trzy dalej. Pięć razy osiem dodać trzy to trzy, cztery dalej… Danka, coś źle wychodzi, jaki to był ten kurs franka?

Przeliczanie to ciężki grzech, za to można pójść do emigranckiego więzienia. Niechże tylko napiszę „zarabia 5 tysięcy franków, czyli około 20 tysięcy złotych”. „A koszty życia?”, „wiesz, ile kosztuje wynajęcie mieszkania”, „i za tyle nie przeżyje w Szwajcarii” – zakrzyczą mnie starzy szwajcarscy wyjadacze. Czasem nawet mam wrażenie, że na „5 franków, czyli 20 złotych” wstają z grobów emigranckie zombie.

A niby skąd świeżaki i turyści mogą wiedzieć, że ich na coś stać lub też (częściej) nie stać?

Dobry zwyczaj, nie przeliczaj – dlaczego? Bo jak przeliczysz, to już nie kupisz tego pomidora, co tak zawzięcie ściskasz w sklepie.

2) Modli się do pomidora i płacze

Modlitwa do pomidora w sklepie to jeden z nieodłącznych syndromów nowych. Jeśli płaczą, znaczy że popełnili pierwszy kardynalny błąd i przeliczyli. Teraz odmawiają litanię o słowach:

O Pomidorze mój

z półki sklepowej.

Tyś pewnie ze złota,

tyle kosztujesz.

Tyś viagrą produktów spożywczych,

pomidorem wszystkich pomidorów.

Siły mi dodaj

Szwajcarów pokaź

Jako i sąsiadów.

Teraz i do następnej wypłaty

3) Szuka pralki

Nie ma w łazience. Nie ma w kuchni. Nie ma w przedpokoju. Nie ma też nigdzie odpływu. Gdzie jest pralka?

Pralka jest w piwnicy wspólna dla całego budynku. Żeby uniknąć kolejek, istnieje harmonogram, który dumnie dzierży konsjerż. Harmonogram prania to jak Święty Grall mieszkania w bloku. Zdobyć go w swoje łapska i poprzestawiać tak, żeby nie prać we wtorek od 12 do 16 – nadrzędny cel każdego lokatora. Dlatego warto z konsjerżem żyć dobrze.

Na ustawienie pralki w domu trzeba mieć zgodę administracji, wynajmującego i/lub agencji. Często nawet nie ma co próbować – nie ma miejsca na pralkę w domu…

4) Pije mineralkę w plastikowych butelkach

– Ale droga ta woda, widziałaś Halina? No nic, biorę od razu dwie zgrzewki.

Trudno się przemóc nienawykłym do picia kranówki do zmiany przyzwyczajeń. Tymczasem szwajcarska woda z wodociągów jest bardzo dobra, nierzadko źródlana. Woda pitna często też płynie w licznych fontannach i wodopojach, także wystarczy mieć ze sobą bidon, żeby nigdy nie być spragnionym i nie przepłacać.

Ja zmieniłam swoje nawyki dopiero, gdy zorientowałam się, jak dużo plastikowych butelek oddaję do recyclingu. Fakt, PET się przetwarza ponownie, ale jeszcze lepiej po prostu… nie używać!

5) Ucieka na widok ludzi z bronią

Nie jesteśmy przyzwyczajeni do broni. W Polsce broń posiadają prawie wyłącznie odpowiednie służby. W Szwajcarii jedna osoba na cztery. W dodatku strzelectwo to jeden ze sportów narodowych.

Broni nie służy do polerowania po nocach w piwnicy. Każdy posiadacz broni musi potrafić się nią posługiwać i brać udział w regularnych szkoleniach. W Szwajcarii prawo zakazuje ukrywania broni w miejscu publicznym. Dlatego właśnie na szwajcarskich ulicach broń jest widoczna. W pociągach, na skuterze, w kiosku w kolejce po papierosy.

Nic dziwnego, że nowi w najgorszym razie uciekają gdzie raki zimują dzwoniąc na policję, a w najlepszym wyciągają komórkę i zaczynają filmować bogu ducha winnego Szwajcara z karabinem w dłoni.

6) Planuje co najmniej 30-minutowe przesiadki z jednego środka transportu na drugi

I odwrotnie: szwajcarski weteran, gdy ma 3-minuty na przesiadkę, spokojnym krokiem idzie w międzyczasie kupić kawę. Przyznaję, że to imponujące. Już się przyzwyczaiłam, że podróż z 7 przesiadkami jest całkowicie możliwa, a nawet bezstresowa. Zdarza się, że coś ucieknie – szwajcarskie pociągi są w miarę punktualne, ale bez przesady, szczególnie, jeśli na przesiadkę ma się tylko chwilkę – ale zaraz potem jest następne połączenie.

Jak poznać za to, że ktoś jest już w Szwajcarii (za) długo? Tak się zżyma, jak pociąg się spóźnia więcej niż 5 minut, że pisze sugestywne posty na swoim wallu.

„Drogie SBB/CFF, znów mój pociąg się spóźnił o 5 minut. To niedopuszczalne. Zastanawiam się, czy zrezygnować z Waszych usług.”

Zastanawiam się, jaką minę miałoby PKP jakbym napisała taki post…

7) Szuka piwa na stacji benzynowej

Każdy wie, że stacje benzynowe są po to, żeby tankować. A Szwajcarii* niestety da się tam tankować tylko samochody. Wszelkie niedopicia leczy się w knajpach, a nie jak te obwiesie na tanksztelach.

*z wyjątkiem niektórych kantonów. Np. w Neuchatel można.

8) Idzie do restauracji o 15

A tam tylko ziewający kelner zamiatający dwusetki, które powypadały klientom z kieszeni. O 15 można zjeść a) w miejscach turystycznych b) w fast foodach. Porządnym Szwajcarom kiszki zaczynają marsza grać rrrrrówniutko, raz, raz, o 12. Zegarek można nastawiać od tego burczenia. O 14:30 kończy się ten koncert, Szwajcarzy trawią, restauracje zamykają się. Otworzą swoje podwoje dopiero o 18:30 z gorącymi posiłkami przy lampce wina.

9) Chowa się pod stół, gdy usłyszy syreny

Narodowy test syren odbywa się raz w roku – w pierwszą środę lutego od 13:30. Starzy wyjadacze z uznaniem komentują: „słyszymy. Znaczy, że działają i jakby co, się uratujemy.” Nowi na mieście wchodzą pod stół, nerwowo wyglądają za okno i pytają na lokalnych grupach internetowych, czy wybuchła wojna i gdzie jest najbliższy schron.

10) Popija fondue zimnym piwem

Nie radzę powtarzać tego w domu. Żeby sobie to wyobrazić, pomyślcie, co się może stać, gdy gorący ser pod wpływem zimnego piwa natychmiast stężeje w żołądku. Dodajcie do tego gaz. I, nie! Nie róbcie tego, nawet jak będą to przy Was robić Szwajcarzy. Oni znają swoje reakcje po gorącym serze połączonym z różnymi trunkami, wy nie znacie (jeszcze).

Do szwajcarskich potraw opartych na gorącym serze (raclette, fondue, tartiflette, Vacherin Mont d’Or na ciepło) pije się białe wino, mocniejsze trunki lub herbatę.

Zgadzacie się ze mną? Co byście dodali do powyższego zestawienia? Zapraszam do komentowania!